12 Ocak 2024

Anayasa Mahkemesi, 5651 sayılı kanunun 9. maddesini iptal etti

Anayasa Mahkemesi, kişilik hakları gerekçesiyle mahkemelerin erişim engelli kararı verdiği 5651 sayılı kanunun 9. maddesini iptal etti. Ayrıca BTK Başkanının erişime engelleme veya içerikten çıkartma yetkisine de ‘dur’ dedi.

* * * * * * *

Anayasa Mahkemesi (AYM), erişime engelleme ve içeriklerin yayından çıkartılmasına ilişkin yeni bir pilot karar aldı.

CHP’nin 2020’de, Tavşanlı Sulh Ceza Hâkimliğinin ise 2022'de yaptığı iptal başvurusunu birleştirerek görüşen AYM, 5651 sayılı kanunun bazı maddelerini iptal etti.

Kanunun "kişilik hakları ihlali" gerekçesiyle erişim engeli ile içeriğin çıkarılması kararı verilmesine olanak sağlayan 9. maddesini Anayasa’ya aykırı buldu.

Söz konusu maddenin kapsam ve sınırlarının belli olmadığını belirterek kişilik hakları gerekçesiyle sansürün ifade özgürlüğü ile basın özgürlüğünü sınırladığını kaydetti:

Dava konusu kurallar, internet ortamında yapılan yayınların içeriğinin yayından çıkarılabilmesine ve/veya bu yayınlara erişimin engellenmesine imkân tanımak suretiyle ifade özgürlüğünü ve bu yayının internet haberciliği kapsamındaki bir yayın da olabileceği gözetildiğinde basın özgürlüğünü sınırlamaktadır. Anayasa’nın 13. maddesi gereğince böyle bir sınırlamanın kanunla yapılması, Anayasa’da öngörülen sınırlama sebeplerine, demokratik toplum düzeninin gereklerine ve ölçülülük ilkesine uygun olması gerekir.

Dava konusu kuralların kişilik haklarına yapılan saldırılara karşı internet içeriğinin sınırlanmasına yönelik kademeli bir müdahale yöntemi sunmadığı görülmüştür. Kurallar kapsamında yapılan sınırlamanın internet ortamında yer alan belirli bir içeriğe erişimi engellemek suretiyle o içeriğin belirli bir ülke sınırları içinden ulaşılmasına, kararın verildiği tarihten itibaren süresiz olarak engel olduğu anlaşılmıştır.

Bu yönüyle kurallar ifade ve basın özgürlüklerine ağır bir müdahale teşkil etmektedir. Kurallar ile düzenlenen usul, internet ortamında bulunan zararlı içeriklerle diğer başka usullerle mücadele edilebildiği sürece başvurulmaması gereken bir yöntemdir. Bu çerçevede kuralların kamusal makamların takdir yetkisini daraltarak keyfî davranışların önüne geçebilmek için usule ilişkin güvenceleri sunmadığı değerlendirilmiştir. Ayrıca kuralların demokratik toplum düzeninin gereklerine uygun ve orantılı karar verilmesini sağlayacak güvenceleri de barındırmadığı sonucuna ulaşılmıştır.

Anayasa Mahkemesi açıklanan gerekçelerle kuralın Anayasa’ya aykırı olduğuna ve iptaline karar vermiştir.

Yüksek Mahkeme 2021’de de, sulh ceza hakimlikleri tarafından bu maddeyle internet sitelerindeki haberlere verilen erişimin engellenmesi kararlarının “ifade ve basın özgürlüğünün ihlali” olduğuna ve değiştirilmesi gerektiğine hükmetmişti.

AYM, TBMM'ye yapısal sorunları gidermesi için 1 yıl verdi
AYM'DEN ERİŞİM ENGELİ İÇİN PİLOT KARAR
AYM, TBMM'ye yapısal sorunları gidermesi için 1 yıl verdi
7 Ocak 2022

BTK Başkanın yetkisi iptal

Anayasa Mahkemesi ayrıca Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumu (BTK) Başkanının erişime engelleme ile içeriğin çıkarılması kararı verme yetkisini elinden aldı.

BTK Başkanının yapacağı tespitle erişim engeli ile içeriğin çıkarılması kararı vermesinin masumiyet karinesini ihlal ettiğine hükmetti. Kararda şöyle dedi:

KAYNAK:
Haberin devamı şurada!

Hiç yorum yok: